Theo truyền thống, hằng năm kể từ ngày mồng 7 – 8/12 âm lịch, Thiền Tôn Phật Quang (Núi Dinh – BRVT) trang nghiêm trọng thể tổ chức kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni Thành Đạo, với một chương trình diễn ra bao gồm nhiều hoạt động thiết thực, đã giúp cho Lễ hội trở nên rất ý nghĩa, trong đó, tất cả Hội chúng được dịp hoài niệm ghi nhớ ngày đạo Phật được khai sinh trên toàn cõi năm châu bốn bể này.
Đại lễ Phật Thành Đạo PL.2558 – DL.2015 tại Thiền Tôn Phật Quangvới sự tham dự rất đông Chư tôn đức Tăng Ni trong cũng như ngoài tỉnh và trên hai vạn đồng bào phật tử (22.000 người) từ khắp mọi miền đất nước câu hội về. Ngoài ra còn có gần 2000 sinh viên học sinh về chùa công quả tham gia phục vụ cho Đại Lễ Phật Thành Đạo.
Được biết, chương trình của Đại lễ Phật Thành Đạo rất đa dạng, phong phú nên được sự đón nhận của hầu hết người tham dự Lễ một cách trang trọng và hoan hỷ. Chương trình ngày mùng 07 diễn ra với các hoạt động như sau:
Đúng 9h00” sáng, quý Thầy tại Bổn tự hướng dẫn phật tử tụng kinh, lạy Phật sám hối, cúng thí thực, tổ chức lễ quy y liên tiếp 3 ngày từ mùng 6 – 8/12 cho hơn 1000 thiện nam tín nữ phát nguyện thọ trì Tam quy – Ngũ giới – Bảy lời nguyện.
Đặc biệt vào lúc 14h00”, vở kịch lịch sử KHÁNG CHIẾN MÔNG NGUYÊN LẦN II do các phật tử chùa Phật Quang biểu diễnđã gây ấn tượng mạnh, cuốn hút người xem từ đầu đến cuối, bởi công phu dàn dựng cùng lối diễn xuất nhập vai xuất thần, nhất là vai Trương Hán Siêu và những vai khác cũng diễn tốt hơn mong đợi. Những tràng pháo tay tán thưởng liên hồi, chứng tỏ lối diễn xuất của các diễn viên không chuyên rất nhập vai, đã chinh phục hoàn toàn khán giả. Ý nghĩa của vỡ kịch này nhằm nêu cao tinh thần chống giặc ngoại xâm của ông cha ta, đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ hôm nay. Đất nước tuy đã được thanh bình nhưng nạn chiến tranh vẫn còn tiềm ẩn. Cho nên, chúng ta cần phải chủ động phòng ngừa ở mức độ cao để giữ lấy biên cương của Tổ quốc.
Tiếp theo, đúng 15h00″, tại Lễ đài diễn ra buổi nói chuyện với vị khách mời là Đại tá – nghệ sĩ Dương Minh Đức và MC Trí Bảo – Thu Quỳnh (Chúng thanh niên phật tử Phật Quang Hà Nội). Buổi nói chuyện diễn ra trong không khí thân mật, cởi mở với sự đối đáp qua lại giữa đại diện phật tử và khách mời.
Khách mời trong lần giao lưu này là Thầy giáo, Đại tá, NSƯT Dương Minh Đức nguyên là Trưởng khoa Thanh nhạc – Phó Hiệu trưởng trường Đại học Văn hóa – Nghệ thuật Quân đội. Tốt nghiệp Học viện Kỹ thuật Quân sự và được giữ lại trường, nhưng tình yêu nghệ thuật đã khiến cuộc đời nghệ sĩ bước sang một ngã rẽ khác. Khởi nghiệp lại từ đầu khi thi vào khoa thanh nhạc Nhạc viện Hà Nội, ông về công tác và giảng dạy thanh nhạc tại trường Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật Quân đội (nay là Đại học Văn hóa – Nghệ thuật Quân đội) sau 5 năm học đại học.
Năm 80 của thế kỷ trước là thời điểm thành công nhất trong sự nghiệp ca hát của người. Ông đã bừng sáng, mở đầu bằng giải thưởng quốc tế “Hoa cẩm chướng đỏ”, sau đó liên tiếp nhận giải thưởng từ các cuộc thi, liên hoan ca nhạc ở trong nước và tổ chức tại Liên Xô. Nhiều ca khúc đã đưa tên tuổi ông sống mãi trong lòng người hâm mộ như: Chiều trên bến cảng, Nhựa bạch dương, Đường trường Sơn, v.v… Bên cạnh sự nghiệp ca hát, làm công tác quản lý, ông còn gắn bó với bục giảng, đào tạo nên nhiều thế hệ ca sĩ trong và ngoài quân đội. Hiện tại, ông đã nghỉ công tác quản lý nhưng vẫn lên lớp giảng dạy những kỹ năng thanh nhạc và truyền niềm đam mê ca hát cho các lớp học trò.
Nhắc đến ông, công chúng nghĩ ngay đến hình ảnh một nam ca sĩ nổi tiếng của nền thanh nhạc Việt Nam với chất giọng khỏe khoắn, ngọt ngào, chuyên nghiệp. Trong buổi giao lưu, có những tiết mục văn nghệ đặc sắc do chính nghệ sĩ Dương Minh Đức và nhiều nghệ sĩ lớp học trò của ông biểu diễn, đã mang lại những phút giây thư giãn cho mọi người.
Buổi giao lưu diễn ra trong không khí sôi nổi, vui vẻ và ấm áp. Mọi người chia sẻ với nhau rất cởi mở, chân thành. Không còn khoảng cách giữa người nghệ sĩ với công chúng, mà chỉ còn là những câu chuyện, chia sẻ của một người thầy với những người học trò nhỏ. Với những chia sẻ của mình, nghệ sĩ ấy đã tiếp thêm niềm tin, nghị lực cho phật tử trẻ phấn đấu, theo đuổi niềm đam mê chân chính của mình. Đây cũng là dịp tôn vinh một người luôn hết lòng vì nghệ thuật, vì sự nghiệp trồng người cao quý. Đồng thời, giới thiệu thêm đến đông đảo công chúng về một lĩnh vực của đời sống văn hóa, nghệ thuật, giúp mọi người tăng thêm sự hiểu biết của bản thân, đó chính là âm nhạc.
Hiểu về cuộc đời, sự nghiệp, và những cống hiến của NSƯT Dương Minh Đức, tại buổi Lễ, TT Thích chân Quang phong cho ông danh hiệu “Tiếng hát anh hùng”.
Sau đó, vào lúc 18h30” cùng ngày, Đại lễ Phật Thành Đạo bắt đầu. Trong không khí trang nghiêm và thành kính nhất, ĐĐ Thích Tánh khoan đại diện cho Ban Tổ Chức đọc lời khai mạc và hướng dẫn toàn thể phật tử ngồi thiền 30 phút.
Kế đến, nhằm củng cố những kiến thức cơ bản nhất cho phật tử về đạo Phật cũng như ý nghĩa của ngày Phật thành đạo, Thượng tọa Trụ trì đã tổ chức buổi chia sẻ Pháp thoại. Đây là một trong những hoạt động chào mừng ngày thành đạo của Đức Phật.
Mở đầu Pháp thoại, HT Thích Viên Giác – Trụ trì chùa Từ Tân (quận Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh) đã giải thích về ý nghĩa của ngày Phật thành đạo. Qua đó nhấn mạnh “Giá trị, con đường, đỉnh cao của đạo Phật đều xuất phát từ thiền định”. Vậy nên, người phật tử phải lấy thiền định làm nền tảng của sự tu học. Nói đến thiền, ngoài cách thể hiện sự giác ngộ, nó còn thể hiện sự bình an, hạnh phúc trong đời sống thường ngày; là cách để đem lại sự vui khỏe cho mọi người trong cuộc sống. Ngày nay, thiền định Phật giáo trở thành trở thành phương pháp tu học toàn cầu, được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng và đưa vào cả công tác giảng dạy, học tập.
Nói đến đây, Hòa thượng nhấn mạnh về khái niệm “Công dân toàn cầu”. Người phân tích, muốn nói đến khái niệm công dân toàn cầu thì phải có nền tảng chung về văn hóa. Chúng ta không thể đồng hóa mọi người về sắc thái văn hóa dân tộc nhưng có thể đồng hóa về mặt thiền định, vì ai cũng có nhu cầu giữ tâm mình được yên tĩnh, thanh thoát. Những phương pháp mà đạo Phật cống hiến cho nhân loại ngày nay như: chánh niệm tỉnh giác, sự tỉnh thức,.. đã chinh phục toàn thể nhân loại.
Sau cùng, Hòa thượng khẳng định lại ý nghĩa của ngày Phật thành đạo không có gì khác hơn là ánh sáng của Phật, những giá trị cao đẹp của Phật được lan tỏa, làm cho chúng sinh sống ngày càng tốt và hạnh phúc hơn.
Nghe những lời chia sẻ của Hòa thượng Thích Viên Giác, TT Thích Chân Quang khẳng định thêm rằng: Kính lễ việc “Thành đạo” của Đức Phật chính là chúng ta gieo nhân thành đạo trong chính mình. Ai có ý niệm tôn kính sự đắc đạo thì sẽ có ngày đắc đạo. Tôn kính sự đắc đạo của Đức Phật chính là tôn kính 49 ngày nhập định rất siêu việt mà đối với chúng ta là việc dường như không thể.
Theo Thượng tọa, để có thể lắng được tâm trong thiền định thì một người phải đi qua cái giai đoạn thuần thiện, phải là người rất thiện rồi mới bỏ cái thiện đó, đi vào thiền định. Tức là chúng ta tu tập, ban đầu là mình bỏ ác để chỉ còn lại thiện, cho đến khi cái thiện trong lòng mình đã thuần hòa, hoàn hảo thì chúng ta phải ngưng cái ý niệm liền để đi vào định. Như vậy để đi vào định thì bản chất tâm hồn ta, thẩm sâu tâm hồn ta là thiện tuyệt đối.
Cho nên, khi một người ngồi thiền lắng tâm không nghĩ thiện không nghĩ ác, kì thực người đó là thuần thiện, mỗi khi có cơ hội làm một việc thiện thì hăng hái, dấn thân, làm hết mình. Do đó ta không lo, khi thế giới cùng nhau tu tập thiền định mà thiếu mất điều thiện. Ngược lại, khi một thế giới cùng nhau tu tập thiền định thì điều thiện là tràn ngập, tốt đẹp nhiều điều hơn nữa.
Khi lắng tâm trong thiền định, tâm ta không còn niềm vui hay sự đau khổ thì chúng ta đạt được cái tâm thanh tịnh, đó là hạnh phúc tột cùng. Lúc này, trí tuệ ta phát triển, ta nhìn mọi người tinh tế, rõ ràng hơn, ta làm việc gì cũng kỹ lưỡng, chắc chắn hơn; có khả năng hiểu rõ mọi người hơn. Vậy nên, một quốc gia biết phát triển thiền định thì sẽ tạo nên được những sản phẩm kì lạ để tặng cho thế giới này, đó là sự phát triển của khoa học, của kĩ thuật, của sáng tạo.
Lại nữa, bất cứ lúc nào chúng ta cũng đang hoạt động hết 100% bộ não kể cả trong giấc ngủ. Thiền là từ bỏ bớt dần hoạt động của bộ não, hễ một người bớt được 10% thì họ kiên cường lên gấp ngàn lần. Và nếu họ chấm dứt hết mọi hoạt động của bộ não, không còn bản ngã bám ở trong đó, họ trở thành vô ngã hoàn toàn và đắc đạo. Chính cái điều mà ta gắng công thiền định, ta dừng bớt hoạt động của não tức là ta nâng cấp loài người lên một bậc cao hơn là từ người tiến hóa lên thành Thánh. Như vậy, chỉ có thể từ người thành Thánh thông qua con đường thiền định mà thôi
Vì thế, ta tôn vinh ngày Phật thành đạo là ta đang chuẩn bị nền tảng cho con người bước lên một loài người mới. Thế giới hiện nay có rất nhiều biến động, nhiều hỗn loạn nhưng chúng ta lắng tâm trong thiền định là chúng ta đang đặt một tiền đề mới cho thế giới này, một thế giới mà con người đi tìm hạnh phúc bằng nội tâm thanh tịnh, chứ không phải bằng các cuộc chiến tranh.
Thượng tọa cho rằng: Thế giới cần ngồi lại, yêu thương nhau, vượt qua mọi sự khác biệt, chỉ còn thiền định. Đây cũng là điều mà mọi tôn giáo cần dạy các tín đồ của mình để đạt được một nội tâm thanh tịnh tuyệt đối. Tuy nhiên, thiền là phép tu cao, người sơ cơ khó tu. Thiền khiến ta phải đối mặt với cái đau chân, cùng sự chiến đấu vất vả với chính nội tâm mình, nên số người tham gia tu tập thiền định luôn ít hơn số người tu những pháp môn khác. Vậy nên, chúng ta mong muốn không chỉ trong đạo Phật mà trong các tôn giáo khác, mọi người cũng cần biết đến thiền định một cách rộng rãi, sâu sắc vì thiếu thiền là chúng ta mất tương lai.
Tiếp lời của TT Thích Chân Quang về vai trò của thiền định, TT Thích Tâm Đức khẳng định: Thiền cho ta giá trị của tâm linh, giúp ta xóa đi mọi sự khác biệt và nó cũng là giải pháp giải thoát cho mọi sự bế tắc, rào cản trong cuộc đời này. Trong bài Kinh Tứ Niệm, Đức Phật khẳng định thiền là pháp môn quy nhất và mạnh nhất để con người có thể đi được đến cuối cùng của con đường giải thoát giác ngộ. Với vai trò quan trọng đó, phật tử không thể bỏ qua thiền định được. Tuy nhiên, muốn thiền quan được tâm thì chúng ta phải có sự tôn kính Phật, hằng ngày biết lễ lạy, biết tụng kinh, niệm Phật.
Nhìn Pháp hội trên hai chục nghìn người, Thượng tọa bày tỏ sự vui mừng vì trước những biến động của thế giới, của đất nước, trước những lo toan của cuộc sống, các phật tử vẫn có thể thu xếp để về tham dự buổi lễ. Điều đó khẳng định tinh thần đạo Pháp trong tâm mỗi người rất mãnh liệt. Thượng tọa hy vọng các phật tử tiếp tục giữ vững được tinh thần đạo Phật này cho mình và cho các thế hệ sau để ánh sáng Phật đà được xuyên xuốt, soi rọi khắp nhân gian.
Bài chia sẻ Pháp thoại diễn ra thành công trong không khí cởi mở, thân thiện. Các vấn đề đưa ra trong buổi chia sẻ đều được thống nhất, khẳng định bởi cả 3 vị Giảng sư, nên có tính chính xác cao. Qua đó, các phật tử có được kiến thức cơ bản, chuẩn xác nhất, tránh sự mơ hồ, hiểu nhầm, hiểu sai trong quá trình tu học. Đồng thời, còn có thể nhận biết đúng sai trước những thông tin trái chiều mà kẻ xấu đang ngấm ngầm tác động để chống phá Phật pháp và nhà nước.
Lại nữa, vào lúc 4h00” sáng ngày mùng 8 tháng chạp, khi sương còn phủ kín núi rừng thì nơi Thiền Tôn Phật Quang đang diễn ra nghi thức Lễ Phật Thành Đạo thật trang nghiêm, thật lắng đọng. Ai nấy đều thành tâm hướng Phật, cầu nguyện cho tất cả chúng sinh đều phát tâm dũng mảnh, tiến bước theo con đường giải thoát của Phật vạch ra.
Ấn tượng nhất trong buổi Lễ là những lời cảm niệm thành đạo được Chư tôn đức và cả đại chúng phát nguyện trước Phật, rằng:
Hôm nay quỳ đây trong đêm Thành đạo thiêng liêng, chúng con nguyện lòng kiên định chí nguyện tu hành giải thoát. Chúng con xác định rằng để đạt được thánh quả giải thoát là phải đi qua nhiều gian khó của thời gian lâu xa. Chúng con xác định rằng để thoát khỏi luân hồi vô minh thì phải tạo rất nhiều công đức và thực hành thiền định viên mãn.
Chúng con hiểu rằng không bao giờ có được một kết quả phi thường chỉ bởi công phu ít ỏi của vài kiếp, không bao giờ có được niềm an lạc vô hạn chỉ bởi vài công đức tầm thường. Vì vậy, chúng con không chọn con đường dễ dàng đơn giản để đi, mà chấp nhận bước vào lộ trình dài vô tận với những khó nhọc vô biên.
Chúng con sẽ không tin vào lời hứa tu mau kết quả sớm, chúng con không tin vào sự ban cho phép lạ thay thế nhân quả công bằng. Chúng con chỉ tin vào sự dẫn dắt giúp chúng con đi đúng trên đạo lộ lâu dài và khó nhọc. Chúng con chấp nhận đối diện với vô số nghiệp chướng mà mình đã gây ra từ vô lượng kiếp đang trở thành những chướng ngại cản trở công phu tu tập hôm nay và mai sau.
Chúng con chỉ xin Phật gia hộ cho chúng con, dìu dắt chúng con, dẫn lối cho chúng con trên con đường dài thăm thẳm phía trước, để chúng con đủ kiên trì dũng lực, để chúng con đủ sáng suốt tinh chuyên. Trên lộ trình lâu xa và gian khó của sự tu hành đó, chúng con nguyện dâng lên Chư Phật lòng tôn kính vô biên, nguyện trải lòng yêu thương chúng sinh vô hạn và nguyện giữ tâm khiêm hạ tột cùng.
Hay thay:
Ngồi tưởng niệm phút giây thành đạo
Có một người mộng ảo xa lìa
Núi rừng sương lạnh trời khuya
Đắc thành tâm nguyện ước thề nghìn xưa
Đâu chỉ có sáu mùa mai nở
Hay chỉ là mấy thuở trăng tròn
Phải là bao độ núi mòn
Bao lần biển cạn đạo còn chưa nên
Phật siêu việt ba nghìn thế giới
Bởi “tấm lòng” vời vợi phi thường
Sâu hơn biển cả đại dương
Lớn hơn trời đất mười phương chẳng cùng
Vô lượng kiếp đại hùng đại lực
Dẫu nguy nan cơ cực chẳng sờn
Phúc như đại hải thái sơn
Chất cao như cả vạn lần hư không
Làm sao tả được công đức Phật
Trải nghìn đời chân thật chẳng sai
Thấm vào sự sống muôn loài
Biến thành hạnh phúc từng ngày trong con…
Sau cùng, Đại lễ Phật Thành Đạo hoàn mãn bằng nghi thức toàn thể đại chúng tụng bài Sám Thành Đạo và dâng hoa cúng dường. Tuy mọi người trở lại với cuộc sống đời thường, nhưng dư âm như mãi còn vang đọng trong tâm hồn của những ai khi nhớ nghĩ về Phật, về Thiền Tôn Phật Quang./.
Tuệ Đăng
Những hình ảnh đẹp của mùa lễ Phật Thành Đạo PL. 2558:
