Vừa qua, tối ngày 26/08/2015 (nhằm ngày 13/07/năm Ất Mùi), TT Thích Chân Quang – Phó ban Kinh tế Tài chánh T.Ư GHPGVN đã có buổi nói chuyện thân mật với hơn 1700 sinh viên đến từ các trường đại học, cao đẳng trên cả nước về chùa công quả trong dịp Đại lễ Vu Lan PL.2559 – DL.2015 về chủ đề “LÀM THẾ NÀO ĐỂ TRỞ THÀNH VĨ NHÂN.
Tham gia hoạt động công quả, không những các em được dịp phục vụ mọi người mà còn hiểu sâu hơn ý nghĩa báo hiếu trong mùa Vu Lan của Phật giáo, đồng thời các em được Thượng tọa truyền trao những ý tưởng mở ra con đường đi đến thành công trong tương lai.
Đúng 18h00”, các em vân tập trang nghiêm nơi Chánh điện và Lễ đài chính để cùng với Chư tôn đức tăng ni và quý phật tử nơi Bổn tự thực hiện thời khóa tụng kinh.
Tiếp theo, ĐĐ Thích Khải Hạnh hướng dẫn các em ngồi thiền 45 phút.
Kế đến, TT Thích Chân Quang bắt đầu buổi nói chuyện, mở đầu Thượng tọa kể câu chuyện có thật ở Mỹ, nội dung nói về một người đàn ông Mỹ sống thân thiện, hòa đồng giữa một bầy sói. Từ những chi tiết của câu chuyện, Người khẳng định: Một hành vi vô tình gì đó nhưng trong cái vô tình đó có đạo đức, có cái nhân văn, có sự tử tế thì đó là hành vi kích thích sự chuyển hóa, sự tiến lên thành một loài khác cao hơn.
Tương tự, hành động ngồi thiền của các em vừa rồi cũng góp phần kích thích, mở đầu một chương mới cho loài người, chương của văn minh, trí tuệ để nâng đẳng cấp của con người lên một bậc cao hơn một chút trong vũ trụ này, đó là cái nền văn minh của người ngoài hành tinh (UFO), tức là vật thể bay không xác định được, người Việt Nam ta gọi đơn giản là đĩa bay, nhưng mà nó chứa đựng một nền văn minh khủng khiếp.
Trên tinh thần đó, Thượng tọa khuyến khích mọi người cố gắng ngồi thiền, bởi vì khi chúng ta ngồi thiền, chúng ta gợi ý cho loài người bước lên một nền văn minh mới, một sự tiến hóa mới. Nên biết, những sự tiến hóa từ xưa của loài người là do bị kích thích bởi hoàn cảnh khốn cùng, do mơ ước, do tham vọng, nhưng mà khi chúng ta ngồi thiền thì sự tiến hóa này do tâm thanh tịnh, tâm diệt trừ tham – sân – si – ích kỷ để mà mở ra một sự tiến hóa khác. Do đó, thiền định cũng là một sự kích thích cho sự tiến hóa loài người, nhưng sự kích thích này đi một con đường khác hẳn với những sự kích thích tiến hóa xưa nay.
Quay lại chủ đề buổi nói chuyện, Thượng tọa khẳng định: Ai biết áp dụng đúng con đường mà các bậc vĩ nhân đã đi thì cuộc sống của người đó sẽ ý nghĩa và hạnh phúc hơn rất nhiều và nói theo đạo Phật là có phước nhiều hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ sức có thể trở thành vĩ nhân, trong số gần 2000 các em ngồi đây có thể chỉ vài người đạt đỉnh cao của sự thành công hay trở thành một vĩ nhânđãđể lại ít nhiều sự cống hiến lớn lao cho nhân loại, để lại tên tuổi cho đất nước, cho loài người này.
Để trở thành vĩ nhân chỉ có con đường như Khổng Tử nói, đó là “ Bậc quân tử phải lo trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của thiên hạ”. Nói “Lo trước cái lo của thiên hạ”, tức thiên hạ họ chưa lo mà mình đã lo rồi, đó là vĩ nhân. Cụ thể hơn, để hiểu rõ điều này, Thượng tọa chỉ ra những điều mà con người cần phải lo trước thiên hạ:
– Đầu tiên là đạo đức của cả một xã hội. Trong tình hình hiện nay, qua những vụ án giết người xãy ra đây đó, chúng ta nhận thấy cái bạo lực, sự tàn ác, sự giết hại tăng lên nhiều quá so với thời gian trước. Vậy làm sao để xây dựng một cộng đồng xã hội mà người ta biết kiềm chế, biết nhẫn nhục, yêu thương, tử tế… đó mới là cái lo lớn.
– Thứ hai là vấn đề rác thải của cả thế giới. Chúng ta thấy một hiện tượng khá phổ biến hiện nay là vứt rác ra đường hoặc những nơi công cộng, hoặc quan sát dòng hải lưu đưa đi rác đầy cả biển không vớt hết được, trong khi trước kia biển là nơi trong lành, cái gì dơ chứ biển không thể dơ. Thử hỏi, tại sao rác nhiều như vậy? Do con người xả rác. Tại đâu con người xả rác? Bởi vì, những cái con người không dùng nữa thì vứt bỏ. Phải chăng, lúc con người không dùng nữa thì con người hoàn toàn không còn trách nhiệm với món đồ đó nữa và đó là điều không khôn ngoan của con người.
Ông bà mình ăn một hột cơm rớt xuống còn tiếc nhặt lên vì nghĩ đến biết bao công lao khi làm thành hạt gạo và nếu không có những hạt cơm này thì không giúp ta tồn tại. Điều này nói lên cái đạo đức là ta biết yêu quý từng chút những sản phẩm của đất trời.
Một ví dụ khác về rác, khi mua một cái USB được gói bằng một cái bao bì có một lớp nhựa cực tốt, trong suốt; lớp giấy bìa có hàng chữ mực phun in lên đó cực đẹp, nhưng ta lấy được USB ra rồi thì cái bao bì đó biến thành rác lập tức, mà cái bìa đó, giá trị của nó hơn gấp nhiều lần hột cơm rớt ra, nhưng mình bỏ đi không dùng, muốn tái chế cũng không biết cách nào tái chế, vì cả xã hội này chưa có vận hành hệ thống tái chế lại những gì ta không dùng nữa. Thế là ta loại ra trở thành rác, rác đi khắp nơi trong cuộc sống, rồi cuối cùng đổ xuống sông, rạch rồi ra biển, biển trở thành một ổ rác khổng lồ, giết nhiều loại sinh vật biển quý giá trong đó.
Cứ thế, món đồ qua tay con người xong biến thành rác, cả trái đất này cứ thêm một nghìn năm nữa mà con người sử dụng hết nhiên liệu rồi biến thành một “trái rác” chứ không còn là “trái đất” xinh đẹp nữa. Lúc đó, chúng ta là người bò lót ngót trên cái đống rác đi tìm thức ăn do hậu quả phí phạm của chính mình. Nếu ai lo điều này mới làm vĩ nhân được.
Cho nên vấn đề thứ hai Thượng tọa muốn chúng ta phải lo là bên cạnh việc thu gom rác thải, còn cần có cơ chế vận hành, tái chế sử dụng lại để vừa bảo vệ môi trường, vừa tránh lãng phí các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Hy vọng thế giới lập được hệ thống vận hành, thu hồi lại hết những gì không dùng nữa để cứu thế giới này. Gần nhất, Thượng tọa hy vọng nước ta có “luật” là một sản phẩm muốn được cấp phép để tung ra thị trường thì phải trình cái quy trình thu hồi lại những gì không xài mà tái chế, trước nhất là bao bì có thể lấy lại được. Và Người đã trao lại cái nổi lo đó cho lớp trẻ.
Thứ ba là vấn đề lớn của kỹ thuật chế tạo robot (người máy). Càng ngày con người liên tục chế tạo những người máy thông minh, có những tính năng siêu việt nhưng chưa nghĩ đến chuyện một ngày nào đó, con người sẽ trở thành nô lệ của người máy. Và nếu bất ngờ, lúc nào đó những con người máy tự tạo ra những thế hệ đàn em của nó thông minh hơn, và tới lúc nó có tham vọng thống trị trái đất thì loài người sẽ bị tiêu diệt. Điều này cần phải tính toán trước khi nó xảy ra, nếu không, ta xử lý không kịp thì loài người bị tiêu diệt ngay khi tự mình tạo ra một giống loài khác thông minh hơn, mạnh hơn mình. Chúng ta phải lo trước điều đó.
Thứ tư là nổi lo của một đất nước chưa xinh đẹp. Ngoài những nổi lo lớn lao như trên, Thượng tọa còn gợi mở cho các em biết những điều nhỏ hơn, gần gũi với gia đình cần phải lo trước, đó là lo cho đàn em – những thế hệ sau này, làm sao cho chúng ngoan hơn, giỏi hơn. Bên cạnh đó, Người còn liệt kê ra một số điều căn bản nho nhỏ và những điều rất tổng quát, với mong muốn lớp trẻ sẽ ghi khắc trong lòng, đem nỗi lo đó để trong tâm, để sau này làm gì được thì làm, góp chi được thì góp cho cái đẹp của đất nước.
Ý nghĩa của buổi nói chuyện này, Thượng tọa muốn lớp trẻ có nổi lo từ trong gia đình cùng với nỗi lo của toàn thể nhân loại, để mỗi cá nhân các em sẽ có một cái lo khác, không trùng với những điều rất chung mà tất cả chúng ta phải lo, đó là: đạo đức xã hội; kỹ thuật thoát ngoài sự kiểm soát của con người; rác thải tràn ngập thế giới và một đất nước chưa xinh đẹp này.
Theo Thượng tọa, khi trong đầu mình khắc giữ những nỗi lo chung thì bỗng nhiên phát sinh một nhân quả, tự ta sẽ có những cái lo riêng trong cuộc đời mình mà không trùng với những điều mọi người chung lo. Cái lo riêng đó là gì thì tự ta sẽ tìm thấy, và chính những cái lo riêng đó làm cho cuộc đời mình thành công sau này. Còn như với bốn điều lo chung như trên mà ai lo được thì đúng là vĩ nhân đó.
Tuy nhiên, Thượng tọa không hy vọng các em sẽ thành công lớn trong bốn cái lo chung trên mà chỉ mong các em góp phần thôi, nhưng khi các em có bốn cái lo chung này rồi thì có cái phước, bắt đầu các em xuất hiện những cái lo riêng trong ngành nghề của mình và đó chính là sự nghiệp sau này của các em với những thành công độc đáo riêng. Cho nên, bí quyết để con người thành công là biết lo cho thiên hạ. Nhân đây, Thượng tọa khuyến khích mọi người tinh tấn tu thiền để kích thích, thúc đẩy việc xuất hiện một nền văn minh mới ngày càng nhanh.
Tóm lại, Bài nói chuyện rất ngắn gọn, tập trung vào những điều cơ bản nhất mà Thượng tọa muốn truyền tải đến giới trẻ. Đây là những điều mà Người đau đáu, tâm huyết nhưng chưa thực hiện trọn vẹn được. Người hy vọng những thế hệ sau sẽ tiếp tục làm nốt và làm thật tốt những điều này. Đây cũng là động lực để Người quan tâm, giáo dục đến các thế hệ tương lai của đất nước.
Với các em thanh niên, đây vừa là cơ hội để các em có việc làm nho nhỏ có ích nhân ngày báo hiếu và vừa là dịp các em được trang bị thêm những kiến thức quan trọng cho con đường tương lai phía trước. Như vậy, cả về trí tuệ và tình cảm đều được bồi đắp thêm, thật là một mùa Vu Lan vô cùng ý nghĩa đối với các em./.
Tuệ Đăng
Hình ảnh đêm nói chuyện với sinh viên của TT. Thích Chân Quang:
