Sáng ngày mùng 9 tháng giêng năm Giáp ngọ (nhằm ngày 08/02/2014) tại chùa Viên Quang – xã Nam Thanh – huyện Nam Đàn – tỉnh Nghệ An đã long trọng diễn ra Đại lễ cầu QUỐC THÁI DÂN AN mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, với sự tham dự của gần 5000 Phật tử quanh vùng và các tỉnh thành lân cận. Đặc biệt, nhiều Cán bộ địa phương cũng đồng tham dự Đại lễ lần này.
Mặc dù tiết trời se lạnh, lất phất làn mưa xuân nhưng vẫn không cản bước được hàng nghìn Phật tử từ các nơi quy tựu về tham dự Đại lễ cầu nguyện đầu năm tại chùa Viên Quang. Như có một sức mạnh tâm linh thôi thúc, mỗi người khi đến chốn thâm nghiêm này, cảm thấy tâm hồn thanh thản bình an lạ kỳ. Và vô hình chung ai cũng muốn gắng sức tu tập để xây đắp cuộc sống, mong ước sao mọi người được an vui, no ấm, người người đạo đức, nhà nhà biết tu để cho dân tộc vững bước tiến lên, vượt qua những khăn khó mà được thới thịnh, được bình an.
Quang lâm chứng minh và tham dự buổi lễ có: ĐĐ.Thích Quảng Bảo – Ủy viên thường trực – Trưởng Ban Văn Hoá – BTS PG tỉnh Nghệ An; TT.Thích Chân Quang – Phó trưởng Ban Kinh Tế Tài Chánh TW GHPGVN cùng Chư Tăng Ni Thiền Tôn Phật Quang (BRVT). Ngoài ra còn có ông Nguyễn Tất Vinh – Trưởng Ban Hộ Tự chùa Viên Quang; chị Đoan Tuệ – Chúng trưởng Đạo tràng Phật An – cùng đông đảo Phật tử thuộc Đạo tràng Phật An (Nghệ An); Đạo tràng Phật Hạnh (Hà Nội); Phật Thanh (Thanh Hóa); Phật Minh (Hải Phòng); Phật Tâm (Chùa Thủy Nguyên).
Về phía chính quyền cấp tỉnh và huyện có: ông Lưu Công Vinh – Phó Giám Đốc – Trưởng Ban Tôn Giáo Sở Nội Vụ cùng Lãnh đạo và Chuyên viên Ban Tôn giáo Sở Nội Vụ tỉnh Nghệ An; ông Lê Khánh Hòa – Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn; bà Đinh Thị Hiên – Trưởng Ban Dân Vận Hà Nội; ông Cao Tiến Mai – Trưởng C.A huyện Nam Đàn cùng toàn thể các vị Lãnh đạo chuyên viên của Công an, Phòng Nội Vụ và các Ban ngành huyện Nam Đàn.
Về phía chính quyền xã Nam Thanh có: ông Nguyễn Văn Hùng, ông Nguyễn Đình Cung cùng các vị trong Ban Thường Vụ Đảng Ủy; Thường trực HĐND; UBND Chánh/ Phó Chủ tịch UBND, và các Ngành, đoàn thể xã.
Mở đầu cho chương trình Đại lễ cầu nguyện Quốc Thái Dân An là khóa lễ tọa Thiền 45 phút dành cho các Phật tử đến tham dự Lễ.
Đúng 9h00”: Buổi Lễ chính thức bắt đầu, TT Thích Chân Quang đã khai Pháp đầu năm bằng bài Pháp thoại có tựa đề “Ý nghĩa cúng dường trong đạo Phật”. Qua bài Pháp này, vấn đề được đặt ra Thượng tọa muốn người Phật tử phải ý thức hiểu rõ “ Bố thí và cúng dường” thế nào cho đúng pháp để có kết quả tốt đẹp, là tạo được công đức làm hành trang cho mỗi người trên bước đường tu học. Đa phần người Phật tử hẳn ai cũng đã từng bố thí, cúng dường, xem đó như là một việc làm cần thiết nhằm tích phúc cho mình và con cháu. Tuy nhiên, nếu cúng dường bố thí không đúng cách, chẳng những không được phước mà còn tổn phước.
Vào đề tài, Thượng tọa phân tích sự khác biệt giữa bố thí và cúng dường, trong đó giải thích cặn kẽ có những cái cho đi không có gì lấy lại, không có gì trao đổi, ví dụ như sự bố thí, sự giúp đỡ, sự đóng góp. Còn “Cúng dường” mang hàm ý tâm linh cao hơn, chúng ta dành cho Thần thánh, dành cho cơ sở thờ tự, dành cho những người tu hành chân chính với lòng thành kính.
Theo đó, Thượng tọa cũng phân tích từng góc cạnh tâm lý đi kèm với hành động bố thí, giúp đỡ, đóng góp hay cúng dường, tức là với người ta bố thí ta có tâm trạng kẻ cả, thương xót. Đối với những người mình giúp đỡ mà ngang lứa thì ta có tình yêu thương bình đẳng. Đối với việc đóng góp cho công trình tập thể thì ta có cái trân trọng, cái rộng rãi, còn đối với đóng thuế thì ta thể hiện bổn phận của một người công dân với đất nước. Riêng với cúng dường thì ta lại có lòng thành kính về tâm linh. Và trong bài Pháp này, Thượng tọa nhấn mạnh vào khía cạnh “Cúng dường” sao cho đúng nghĩa của nó, hay nói cách khác muốn người Phật tử hiểu đúng về Cúng dường là thế nào.
Bên cạnh đó, với cái nhìn đầy đủ và thấu triệt về nhân quả, Thượng tọa đã phân tích chứng minh cho thấy mỗi hành vi bố thí, giúp đỡ, cúng dường đều có nhân quả của nó ra sao, đồng thời đưa ra những lời khuyên vô cùng quý giá, hữu ích, vì lẽ phước đức ai ai cũng phải cần đến.
Với người hay tu tạo chùa tháp, hộ trì Tam Bảo, đúc chuông, cúng dường chư Tăng, đặc biệt cúng dường những vị tu hành càng chân chính, càng cao siêu thì những công đức ta làm cho vị ấy, cái quả báo nó trở lại lên gấp vạn lần tùy nơi quả chứng của người đó. Nhân đây Thượng tọa cũng chia sẻ thế nào gọi là “cúng dường thanh tịnh” hay còn gọi là cúng dường đúng pháp và nhấn mạnh công đức này vượt qua những bố thí thông thường, thậm chí được đắc đạo.
Và lời nhắc nhở sau cùng không kém quan trọng về ý nghĩa cúng dường thanh tịnh là khi cúng dường ta phải cân đối tài sản của gia đình mình chứ đừng có cực đoan, để rồi làm tổn hại quyền lợi của gia đình quá đáng. Vì tài sản là của chung nên khi cúng dường phải được sự đồng thuận, sự an vui của gia đình thì như vậy mới gọi là cúng dường thanh tịnh.
Tuy nhiên, cũng có một vài trường hợp đặc biệt như gấp rút quá, cần thiết quá thì trong tình hình khẩn trương đó chúng ta được phép cúng dường mặc dù chưa có sự đồng ý của gia đình, thậm chí còn làm tổn hại đến quyền lợi của gia đình mình. Thì trường hợp đó gọi là liều lĩnh, không đúng quy tắc của sự cúng dường nhưng nếu trong lúc khẩn thiết, chúng ta dám làm điều khó làm đó mà không do dự thì quả phước trổ sanh sẽ vô lượng, còn bình thường thì đừng liều lĩnh.
Sau đó, Thượng tọa phân tích tiếp vấn đề cúng dường gồm những hình thức nào, và ngoài cúng dường tài vật thì hình thức cúng dường nào sẽ trở thành cúng dường vô giá.
Sau bài thuyết Pháp, trước khi đi vào phần chính của buổi Lễ, Thượng tọa đã trình bày về ý nghĩa của việc cầu nguyện cho quốc thái dân an, trong đó răn nhắc chúng ta đừng coi thường tâm linh, khi mà ta đã thành tâm động được lòng trời thì có những điều kỳ diệu sẽ xảy ra. Ví như giờ đây trước bàn thờ Phật chúng ta quỳ lạy bằng tất cả tâm thành của mình, bằng tất cả sự sám hối những lỗi lầm cũ và nguyện hứa với tương lai, ta dâng hết lên cho Đức Phật, cho Quốc Tổ, lên Chư Thiên… thì với cái lòng thành ấy, với sức mạnh tâm linh này, chúng ta hòa vào công lao của bao nhiêu người trong đất nước, mong rằng đất nước ta sẽ vững bước tiến lên, vượt qua những khăn khó mà được thới thịnh được bình an thì điều đó sẽ thành tựu.
Song song đó, Thượng tọa còn khuyến khích tình yêu nước, trách nhiệm của một người Phật tử trong việc xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp hơn. Ý nghĩa buổi lễ nguyện cầu cho Quốc thái Dân an là như vậy. Những lời dạy chân thành của Thượng tọa đã làm xúc động bao trái tim của quý thiện nam tín nữ Phật tử về dự lễ. Họ cảm thấy lòng mình thật thanh thản, vui tươi, phấn khởi, có động lực hơn trong năm mới. Đó là lời chia sẻ của một phật tử trẻ có mặt trong buổi Lễ này.
Tiếp theo, trong không khí ấm áp và tôn kính của buổi lễ, toàn thể Chư tôn đức Tăng Ni, cùng đông đảo Phật tử, các đại diện Lãnh đạo tỉnh Nghệ An và quần chúng nhân dân địa phương trang nghiêm hướng về Lễ đàn thực hiện nghi thức cầu nguyện thật gọn nhẹ và có nhiều ý nghĩa thiết thực do TT Thích Chân Quang biên soạn.
Một nghi thức làm Lễ, bao gồm: Đọc lời kỳ nguyện, hát Khúc Tán Ca Tôn Kính Phật, đảnh lễ Tam bảo, tụng Kinh từ bi sám hối, tụng Sám cầu Quốc thái Dân an, cúng Quốc tổ, cúng thí thực, phục nguyện, v.v…
Theo đó, tại Lễ đàn, vị chủ Lễ thành tâm khấn:
– Kính lạy thần uy của Quốc tổ Hùng Vương 18 đời dựng nước.
– Kính lạy thần uy của các vị Vua thánh triết anh minh suốt các triều đại Đinh Lê, Lý, Trần, Lê Nguyễn và Hồ Chí Minh.
– Kính lạy thần uy của các vị quan tướng hiền tài trung nghĩa suốt các triều đại từ xưa đến tận hôm nay.
– Kính lạy thần uy của các anh hùng tài giỏi cang cường xã thân vì Nước suốt các triều đại từ xưa đến tận hôm nay.
Chúng con gồm những Tăng Ni Tu sĩ, các Lãnh đạo chính quyền tận tụy, các Phật tử thuần thành, quần chúng nhân dân nhiệt tâm khắp nơi câu hội về đây dâng chút phẩm vật và hương hoa lễ tế lên Mười phương Tam bảo, Chư Phật – Chư Bồ tát – Hiền Thánh Tăng, dâng lên thần uy của Quốc tổ và các hiền tài Thánh quân đã làm nên hồn thiêng của Tổ quốc Việt Nam.
Chúng con dâng trọn lòng thành cung kính, ngưỡng nguyện trên Tam Bảo và thần uy của Quốc tổ gia hộ cho đất nước này, cho tất cả chúng con trong năm mới có được nhiều thuận duyên, tránh được nhiều tai kiếp, vượt khỏi những chướng ngại, đạt đến những thành công. Xin cho những Nông dân bám đất được mùa thu hoạch, Ngư dân bám giữ biển trời Tổ quốc được bình an đi về, những Chiến sĩ ngày đêm canh giữ quê hương lập nên chiến công, những Doanh nhân gặp nhiều thuận lợi để phát triển, ai ai cũng có công ăn việc làm, cũng được học hành tử tế. Xin cho người Việt Nam chúng con biết yêu quý nhau, giúp đỡ đoàn kết nhau, tất cả chung tay xây dựng một Việt Nam đàng hoàng giàu đẹp để còn góp sức cho hòa bình của thế giới. Xin cho tất cả chúng sinh đều được giác ngộ cao siêu, thoát được trầm luân sinh tử.
Kế đến, trong bài Sám cầu Quốc thái Dân an với những ngôn từ thật cảm xúc, bao hàm ý nghĩa trưởng dưỡng đạo đức tâm linh cho người Phật tử khi đến với Lễ đàn cầu nguyện đầu năm và đây còn là cơ hội để mọi người vun đắp, xây dựng, giữ gìn tình yêu nước. Xin được trích đoạn cuối nói đúng ý nghĩa bài Sám gồm 20 câu:
… Chúng con một lòng thành khấn nguyện. Tổ quốc này vĩnh viễn huy hoàng. Bởi người tài đức vẹn toàn. Đêm ngày lãnh đạo lo toan mọi bề.
Trước lịch sử lời thề son sắt. Tình quê hương xin đặt lên trên. Điều riêng xin gát lại bên. Để đưa dân tộc vượt lên hùng cường.
Trước Phật đài đầu xuân cúi lạy. Xin nguyện cầu Quốc thái Dân an. Nhà nhà gieo được thiện căn. Nhân lành quả tốt để dành mai sau.
Tình sông núi đồng bào cao đẹp. Người Việt Nam đoàn kết thương yêu. Phúc lành thêm lớn càng nhiều. Non sông gấm vóc mọi điều thăng hoa.
Rồi sau nữa nhìn ra thế giới. Sẽ nói lời từ ái đại đồng. Mối tình nhân loại mênh mông. Hòa bình hạnh phúc chung lòng đắp xây.
Lại nữa, trong buổi lễ, Lễ cúng Quốc tổ cũng rất thành kính trang nghiêm. Tại bàn thờ Quốc tổ, hai vị Cán bộ đại diện chính quyền làông Lưu Công Vinh – Phó Giám đốc – Trưởng BTG Sở Nội Vụ tỉnh Nghệ An và ông Lê Khánh Hòa – Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn đã tựu vị niêm hương, tỏ lòng thành kính với Tổ tiên bằng việc dâng đồ cúng (tiến trà, tiến tửu, tiến phạn và tiến bỉnh), tức là dâng trà, dâng rượu, dâng cơm, dâng bánh trái và thực hành nghi thức vái tạ theo lời xướng đọc của vị Chủ lễ.
Sau khi cúi đầu triệuthỉnh thần uy Quốc tổ Hùng Vương 18 đời, thần uy các vị Thánh vương, thần uy Hoàng đế Quang Trung, các Quan hiền Tướng dũng, thần uy các anh hùng liệt sĩ qua các Triều đại lai lâm chứng giám, hai vị Lãnh đạo chính quyền bước lên lần lượt rót trà, rượu, gắp cơm, gắp bánh dâng lên lễ cúng một cách thành kính sau mỗi đoạn vị Chủ lễ tụng Sám cầu nguyện:
Non sông gấm vóc ngày nay. Là bao khó nhọc dựng xây buổi đầu. Chúng con tha thiết khẩn cầu. Thần uy Quốc tổ mhiệm mầu sáng soi.
Anh minh những bậc Thánh quân. Dắt dìu dân tộc bao lần khốn nguy. Dẫu cho những lúc thịnh suy. Khí thiêng còn tỏ, quang huy còn rền.
Nghìn xưa dũng tướng biên thùy. Hiền quan triều nội phù trì Quốc gia. Giúp Vua lo việc sơn hà. Ơn lành bủa khắp thái hòa âu ca.
Anh hùng vung kiếm sa trường. Chiến bào lưng ngựa bụi đường tung bay. Chân trời góc bể vùi thây. Máu hồng đổ xuống cho ngày hôm nay.
Nguyện cầu Quốc thái Dân an. Vinh quang trải khắp non ngàn biển xanh. Việt Nam dân tộc hùng anh. Góp cùng thế giới thanh bình ấm no…
Người xưa quan niệm “Sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồn”, tức chết chưa phải là hết mà giữa người sống cũng như người chết đều có sự liên hệ mật thiết và hỗ trợ nhau. Mỗi khi con cháu khấn cáo Tổ tiên thì Tổ tiên sẽ che chở, dẫn dắt hậu thế. Lúc nào Tổ tiên cũng ở bên cạnh người sống để động viên, phù hộ cho con cháu khi gặp tai ách, khó khăn; vui mừng khi con cháu gặp may mắn, khuyến khích cho con cháu khi gặp điều lành và cũng quở trách con cháu khi làm những điều tội lỗi. Cho nên, thông qua nghi thức thành kính lễ bái, dâng cúng vật thực, tưởng nhớ công lao, gửi gắm tình cảm biết ơn đối với Tổ tiên là chúng ta thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” trong lòng mỗi người và cũng để nhận được sự phù hộ trợ giúp của Tồ tiên.
Tiếp theo là nghi thức cúng thí thực và lễ phóng sanh diễn ra trang nghiêm với sự tham dự của đông đảo Phật tử.
Tuy mùng 9 tết Thầy trò gặp nhau thấy như muộn màng nhưng đệ tử vẫn phải mừng tuổi Sư phụ và Sư phụ không quên thực hiện tục lì xì ngày tết. Các Phật tử đều hân hoan đón nhận một phong bao lì xì, trong đó gửi gắm biết bao lời chúc tốt lành, tràn đầy đạo lý trong năm mới.
Cuối chương trình của Đại lễ Cầu an là nghi thức Quy y cho gần 200 bà con nhân dân tại địa phương và huyện Nam Đàn.
Đúng 14h00 cùng ngày, buổi lễ kết thúc trong sự hoan hỉ của mọi người. Tất cả như mong muốn sự có mặt của mình nơi Lễ đàn cầu an đầu năm tại chùa Viên Quang được Đức Phật minh chứng, cộng với sức mạnh của hồn thiêng sông núi, để có một năm mới mang lại nhiều niềm vui, an lành và hạnh phúc trong cuộc sống của họ, của mọi người và của cả đất nước này. Hơn nữa, nguyện cho Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc – Vesak lần thứ XI sẽ được tổ chức tại Việt Nam vào tháng 5/2014 được thành tựu như ý nguyện.
Đồng thời, ước nguyện chùa Viên Quang đang xây dựng Chánh điện sẽ sớm hoàn thành, để ngôi chùa thiêng đây trở thành nơi nương tựa tinh thần cho biết bao tâm hồn đồng bào Phật tử xứ Nghệ.
Được biết, chùa Viên Quang xây dựng công trình Chánh điện 2 tầng với diện tích sàn gần 1000 m2. Đến nay đội thi công đã tiến hành đến giai đoạn đổ xong bê tông sàn tầng hai của Chánh điện. Tuy trong thời điểm kinh tế suy thoái, nhân dân Phật tử vùng quê còn rất khó khăn nhưng Thượng tọa mong muốn bà con dân làng và quý Phật tử gần xa, hãy cùng chung tay tùy hỷ góp sức, tiếp tục hỗ trợ kinh phí xây dựng để ngôi chùa Viên Quang sớm hình thành như ý nguyện. Sau đó sẽ kiến tạo một đạo tràng, mở các khóa tu tập, thuyết giảng hàng tháng để chùa Viên Quang trở thành điểm đến tâm linh và hàng năm có thể tổ chức Lễ hội như nhiều ngôi chùa lịch sử khác./.
TUỆ ĐĂNG
Dưới đây là một số hình ảnh về toàn cảnh Đại lễ cầu nguyện cho Quốc thái Dân an tại chùa Viên Quang – xã Nam Thanh – huyện Nam Đàn – tỉnh Nghệ An:
